کیمیای ناب

دوستی  در وبلاگش تحت عنوان روابط مالی زن و شوهر در حقوق اسلام و غرب  اینطور نوشته :بیش از بیست قرن در حقوق اروپایی زن در برابر شوهر استقلال مالی نداشت و پس از شوهر کردن در زمره محجوران¹ در می آمد از اواخر قرن 19 به تدریج در قوانین کشورها تجدید نظر شد و زن در غالب آنها استقلال مالی یافت.حالا میگید چرا چنین برخوردی با زن می شد؟امروز وضعیت زن در غرب چطوره؟ 

اعتقاد راسخ دارم که امروز ظلمی بیش از انچه در ان دوران بر زن میگذشت امروزه  بر زن در غرب می شود.  هر چند مدت زمانی انان توانستند  تحت شعارهای زیبا و متمدنانه پرچم دفاع از زن برافرازند و ظاهرا در جوامع خود رقص شادی  زنان را بخاطر این  دادن این امتیازات نظاره گر باشند  اما واقعا و در پشت این ازادیها شخصیت زن طوری لگد مال شد که از زمان خلقت ادم تا الان سابقه نداشت.تبدیل کردن زیبایی زنانه که نماد جمال خدای سبحان است   به جاذبه های جنسی و استفاده ابزاری برای فروش بیشتر کالاهی تولیدی و خارج کردن زن بعنوان کانون ایجاد محفلی گرم و صمیمی برای خانواده بسوی کار در کارخانه ها بعنوان نماد تمدن و یا کشاندن انان به محافل عیش ونوس وهوس و... به نوعی همه استفاده ابزای از جمال خدادای زن بود بطوری که فطرت های بیدار همین زنان امروزه فریاد می زنند ما دیگر ازادی نمی خواهیم دیگر بس است. و مدتی قبل بود که در یکی از این کشورهای اروپایی شاهد راهپیمایی زنانی بودیم که با قابلمه هایی که همراه خود اورده بودند شعار می دادند که ما را به اشپزخانه هایمان برگردانید. 

باید گفت نه ان زمان که زنان استقلال مالی نداشتند و نه امروزه که ظاهرا استقلال مالی دارند و.. به هیچ عنوان نگاه انان به زن نه بعنوان یک انسان بلکه بعنوان یک وسیله و ابزاردفع غرایز جنسی  و یا یا رونق کار و کاسبی انها است هم چنانکه همین الان کمتر کالای تولیدی در غرب تولید وبه بازار عرضه می شود که عکس یک زن برهنه برای جلب مشری روی ان نباشد.

ادامه مطلب...

میزان مهریه:

اندازه خاصی از جهت کمی و زیادی در مهر معتبر نیست بنابر این هر چیزی، هر چند کم بها یا گران قیمت باشد؛ می تواند مهر قرار گیرد.البته نباید آنقدر کم باشد که هیچ قیمتی نداشته باشد مثل یک دانه گندم. ولی مکروه است که مهر بیش از مهر السنه باشد یعنی مقداری که پیامبر (ص) به عنوان مهریه برای همسرانشان قرار دادند که معادل پانصد درهم و معادل پنجاه دینار است.

عقد دایم بدون ذکر مهریه:

عقد دایم بدون ذکر مهریه در هنگام عقدصحیح است.چنین عقدی را تفویض البضع می نامند. در اینجا اگرچه عقد ذکر نشده است ولی اگر پس از چنین عقدی مرد با زن نزدیکی کند مهرالمثل⁽¹⁾ بر عهده او ثابت می شود و باید مهر المثل را به زن بپردازد.

اگر پیش از آنکه با زن نزدیکی کند و پیش از آنکه بر تعیین مهریه ای توافق کنند؛ زن را طلاق دهد مهر المتعه⁽²⁾ برای زن ثابت می شود و مرد باید مهر المتعه را به زن بپردازد.در این حالت اگر به جای طلاق عامل جدایی فوت یکی از زوجین باشد؛ چیزی برای زن نیست چون هردو راضی به نکاح بدون مهر بوده اند.

اگر در عقد نامی از مهریه برده نشود و پس از عقد زن و شوهر با هم توافق کنند صحیح است و همان مهر لازم می شود زیرا تعیین مهر حق زن و شوهر است

.................. زیر نویس

1-  مهرالمثل به مهری گفته می شود که مقدار ان با رعایت (( حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و ... در نظرگرفته شود.)) بنابر این میزان مهر امثل برحسب حال زن و داوریعرف معین می شود و ممکن است با مهر المسمی برابر یا متفاوت باشد.مواردی که به موجب قانون مدنی زن باید مهرالمثل بگیرد

2-مهرالمتعه: هرگاه مهر در عقد نکاح ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن را طلاق دهد در اینجا زن مستحق مهر المتعه است و برای تعیین مهرامتعه حال مرد از حیث غنا و فقر ملاحظه می شودو شاءن زن مورد نظر نیست

................. منابع

1-شرح لمعه شهید ثانی

2-حقوق خانواده کاتوزیان 

مرسوم است زن و شوهر ضمن عقد درباره میزان و نوع مهر با هم توافق می کنند. قانون مدنی تعیین مهر را به تراضی طرفین واگذار کرده است. در تعیین مهر حالات مختلفی پیش می آید که مهر در هر حالت نام خاصی دارد

اقسام مهر

• 1. مهر المسمی مهری را که ضمن عقد یا پس از آن به تراضی طرفین معین می شود را مهر المسمی می نامند

مهرالمسمی اگر عین (مثلا خانه) باشد در زمان عقد باید موجود باشد باید مالیت داشته باشد و قابل نقل و انتقال بوده و مرد قدرت تسلیم و تحویل آن را داشته و مالک آن باشد.

• 2. مهرالمثل به مهری گفته می شود که مقدار ان با رعایت (( حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و ... در نظرگرفته شود.)) بنابر این میزان مهر امثل برحسب حال زن و داوریعرف معین می شود و ممکن است با مهر المسمی برابر یا متفاوت باشد.مواردی که به موجب قانون مدنی زن باید مهرالمثل بگیرد

الف: در صورتی که مهر به جهتی باطل باشد

ب: در صورتی که عقد ازدواج باطل بوده ولی زن از بطلان آن خبر نداشته است.

• 3. مهرالمتعه: هرگاه مهر در عقد نکاح ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن را طلاق دهد در اینجا زن مستحق مهر المتعه است و برای تعیین مهرامتعه حال مرد از حیث غنا و فقر ملاحظه می شودو شاءن زن مورد نظر نیست

منابع:کاتوزیان حقوق خانواده

قانون مدنی

 روابط مالی زن و مرد در حقوق اسلام و غرب

بیش از بیست قرن در حقوق اروپایی زن در برابر شوهر استقلال مالی نداشت و پس از شوهر کردن در زمره محجوران¹ در می آمد از اواخر قرن 19 به تدریج در قوانین کشورها تجدید نظر شد و زن در غالب آنها استقلال مالی یافت. ولی هنوز هم در حقوق این کشورها زن و شوهر به حکم قانون یا تراضی خود، از نظر مالی با هم شریک و متحد می شوند و بهمین جهت تنظیم روابط مالی آنها به آسانی ممکن نیست .

در حقوق اسلام اصل استقلال مالی زن و شوهر در برابر یکدیگر پذیرفته شده است.زن و مرد پس از نکاح نیز دارایی متمایز و جدای ازهم دارند و هر کدام می تواند به طور مستقل در دارایی خود تصرف کند قانون نیز برای تایید همین اصل در ماده 1118 تصریح می کند که (( زن مستقلا می تواند در دارایی های خود هر تصرفی را که می خواهد بکند))

1. محجور: کسی که نمی تواند حساب مالی خود را داشته باشد

منابع:

1. حقوق خانواده - دکتر کاتوزیان
2. قانون مدنی

مهریه چیست؟

مهر که صداق و فریضه و ... نامیده می شود حقی است برای زوجه به حکم قرآن، سنت و اجماع. مهر کابین و آن نقد و جنسی باشد که در وقت نکاح بر ذمه ی مرد مقرر کنند.به طور کلی مهر عبارت است از مالی معین که زن به مناسبت عقد نکاح مالک آن می گردد وهمینکه عقد ازدواج به درستی بسته شد زن مالک آن می گردد و مرد ملزم به پرداخت آن به زن می شود چرا که ناشی از حکم قانون و شرع است و قراردادی نیست.ماده ی 1078 ق.م هرچیزی را که مالیت داشته و قابل تملک نیز باشد می توان مهر قرار داد.مهر باید مالیت داشته باشد مثلا شراب مالیت نداردو باید قابل تملک و معلوم باشد مثلا مهر قراردادن کبوتری که در آسمان است و قابل تملک نیست درست نیست. و همچنین منفعت عقلایی داشته باشد یعنی در نظر عقلا دارای ارزش باشد.باید توجه داشت که مهر از ارکان عقد دائم نیست و حتی نکاح دائم بدون مهر هم صحیح است.ولی مهر از لوازم عقد بوده و به هر حال برای زن ثابت است.چیزهای را که می توان مهر قرار دادعبارتند از:عین : مانند خانه، باغ

 دین: مانند چک، سفته، برات

منفعت: مانند منافع باغ، منافع خانه

کار حلال: مانند ساخت خانه، دامداری

آموزش: مانند آموختن حرفه و صنعت

 حقوق مالی: مانند حق تالیف

منابع:          1-مهریه حق زن تکلیف مرد، عالیه رجائیان          2-قانون مدنی

اسلام دین تعاون و مسئولیت است بررسی احادیث نشان می دهد که تمام مردم در رفع گرفتاری های گرفتاران و از جمله تزویج افراد مجرد باید نقش موثری داشته باشند و این عمل آنان پاداش فراوان در پی خواهد داشت.

حضرت علی(ع)  می فرمایند:

«افضلُ الشَّفاعات أن تَشفَعَ بینَ إثنین فی نکاح حتّی یَجمَع اللَّه بینهما»[روضه المتقین ج8 ص 11]

یعنی بالاترین واسطه و میانجی­گری، واسطه شدن بین دو نفر در امر ازدواج است؛ تا  اینکه خداوند بین آنها جمع کند و آن‌دو را به یکدیگر برساند.

عن الصادق علیه السلام قال:

امام صادق علیه السلام فرمود:

کسى که مجردى را تزویج کند و امکان ازدواج او را فراهم نماید از کسانى است که در قیامت‏خداوند به آنان نظر لطف مى‏کند. (وسائل الشیعه، ج 20، ص 45 )

این احادیث به عنوان نمونه پاداش تلاش و سعی و کوشش در تزویج دیگران را نشان می دهد و احادیث دیگری نیز هست که جای اینگونه افراد را در بهشت برین و همنشین انبیاء و اوصیاء بازگو می کنند . و کسانی را که عامل جدایی دو نفر در این امر حیاتی باشند لعن و نفرین می نماید

رسول گرامی اسلام ( ص ) در این باره می فرمایند: وَمَنْ عَمِلَ فِی فُرْقَةٍ بَیْنَ امْرَأَةٍ وَ زَوْجِهَا کَانَ عَلَیْهِ غَضَبُ اللهِ وَ لَعْنَتُهُ فِی الدُّنْیَا وَ الآخِرَةِ. (جواهر الکلام ج29 ص 13)

یعنی هرکس عامل تفرقه و جدایی بین زن و شوهر باشد ، خشم و لعنت خداوند در دنیا و آخرت بر او باد.

• به نقل از : مسایل ازدواج و حقوق خانواده علی اکبر بابا زاده

آثار نیکی به پدر و مادر

یکی از حقوق والدین نیکی به آنهاست. نیکی به والدین ، برخورد انسانی با انها و قدرشناسی از فداکاریهای پدر و مادر پس از توحید در راس دین مقدس اسلام قرار گرفته، در قرآن و سنت مورد سفارش اکید پروردگار عالم و پیامبر خدا (ص) و ائمه معصومین (ع) واقع شده است. در اینجا به گوشه ای از  آثار آن اشاره می کنیم.

• 1. دوری از آتش جهنم تقرب به خدا

رسول خدا (ص) فرمودند: " نسبت به پدر و مادر نیکوکار باش تا داخل بهشت گردی و اگر از آنها تنفر داشته باشی بدان که اهل آتشی."

• 2. سکرات مرگ را آسان می کند

از امام صادق (ع) نقل شده است:" هرکس دوست دارد که خداوند متعال سکرات و سختی های مرگ بر وی آسان کند.... به پدر و مادرش نیکی نماید."این در حالی است که در روایات مرگ طبیعی از تحمل هزار ضربه شمشیر سخت تر و دشوار تر است.

• 3. موجب آمرزش گناهان

شخصی به حضور پیامبر آمده و گفت : ای پیامبر خدا هیچ گناهی نمانده مگر آنکه مرتکب آن شده ام آیا راه توبه برای من باز است که این این گناهان را از بین ببرد؟ پیامبر سوال کردند آیا پدر و مادر زنده است عرض کرد پدرم. فرمودند:برو و به پدرت نیکی کن. زمانیکه مرد عازم رفتن شد پیامبر فرمود: ای کاش مادرش زنده بود.

• 4. موجب گشایش روزی و طولانی شدن عمر است

رسول خدا (ص) فرمودند: کسی که خواهان افزایش عمر و گسترش روزی است ، به پدر و مادرش نیکی کند زیرانیکی و خدمتگزاری به والدین عبادت و پیروی از او می باشد.

مطابق قانون مدنی ایران زن تحت هر یک از شرایط زیرمی تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند که عبارتند از :1:غایب مفقود الاثر:مطابق ماده1029 قانون مدنی اگر زوج چهار سال تمام غایب مفقود الاثر باشدزن او میتواند تقاضای طلاق نمایدبر اساس این ماده هر گاه شخصی چهار سال تمام غایب مفقود الاثر باشد زن او میتواند تقاضای طلاق کند.در این صورت با رعایت ماده 1023حاکم او را طلاق میدهد

2:طبق ماده 1119قانون مدنی طرفین عقد میتوانند در ضمن نکاح یا عقد لازم دیگر هر شرطی را که خلاف مقتضای ذات عقد1 مزبور نباشد قرار دهند تا در موقع شرایط مزبور زوجه وکیل و وکیل در توکیل باشد که پس از اثبات تحقق شرط خود را مطلقه کند عقد وکالت حتما نباید مقید به وقوع شرطی باشدبلکه ممکن است مطلق باشد.

3: استنکاف شوهر از دادن نفقه و نیز عجز شوهر از دادن نفقه است .به موجب ماده 1122قانون مدنی در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجرای حکم دادگاه و الزام او به دادن نفقه زن میتواند برای طلاق به دادگاه رجوع کند تا دادگاه شوهر او را الزام به طلاق نماید.هم چنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه .. ادامه مطلب...

قران کریم برای اهتمام به حق زن هنگام تعیین سهام ارث، اول ارث زن را اصل و مبنا قرار داده و ان را مسلم داشته و معیار ارث معرفی می نماید آنگاه می فرماید: لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الأُنثَیَیْنِ یعنی در موقع بیان سهم برادر نمی فرماید که خواهر نصف سهم برادر

می برد. که پارامتر اصلی سهم برادر باشد بلکه معیار واصل مفروض و مسلم را ارث خواهر که دختر میت است قرار می دهد و سهم برادر که پسر متوفی می باشد، دو برابر سهم خواهر میداند تا اصل ارث زن قطعی باشد. سهم زن گاهی مساوی سهم مرد می

باشد وگاهی کمتر از آن و گاهی نیز بیشتر از سهم مرد است. اینچنین نیست که در تمام صورتهای ارث، سهم زن کمتر از سهم مرد باشد. مواردی که زن همتای مرد ارث می برد مانند پدر و مادر میت که در صورتی که میت فرزند داشته باشد هر کدام از ابوین

یک ششم می برند.مواردی که سهم زن بیش از سهم مرد است مانند موردی که میت غیر از پدر و دختر وارث دیگری نداشته باشد که در اینجا پدر یک ششم ارث را میبرد و دخترش بیش از ان می برد.  

• سوره : النساء آیه : 11
• زن در آینه جلال و جمال  : آیت الله جوادی آملی

در بین خانواده ها مرسوم است که قبل از ازدواج و عقد رسمی دختر و پسر، صیغه محرمیت جاری می کنند تا روابط بین دختر و پسر شرعی باشد. اما باید دید که صیغه محرمیت چیست ؟ آیا چنین صیغه ای در شرع مقدس و قانون وجود دارد یا خیر. در جواب باید گفت که در شرع و قانون تنها عقدازدواج است که باعث ایجاد محرمیت بین زوجین است و از آنجایی که دو نوع عقد ازدواج داریم : یکی دایم و دیگری موفت، باید صیغه محرمیت را یکی از این دو دانست و از آنجایی که محرمیت به صورت موقت و تا زمان ازدواج است پس این همان عقد ازدواج موقت است که بین زوجین جاری می شود و همان شرایط عقد موقت را دارد، البته با رابطه ای محدودتر از آن. که این خود به عنوان یک شرط ضمن عقد که به صورت غیر صریح در عقد می آید. در واقع این شرط ضمن عقد که به خاطر حجب و حیای خانواده ها بر زبان نمی آید این است که دختر تا شب عروسی دوشیزه بماند.اگر چه توصیه می شود تا وقتی که عقد رسمی منعقد نشده زوجین در روابط خصوصی خود جانب احتیاط را فراموش نکنند، چرا که ممکن است این روابط پایدار نماند. 

منابع : 1- رساله حضرت امام (ره) مساله 2423                                                                      2 - حقوق خانواده دکتر امامی